Door Jeroen Bootsman - Khalid & Sophie is geen kijkcijferhit. De kijkers van HLF8 zijn laag. Jinek scoort dramatisch. Humberto verslaat Op1. Jinek verpulvert Op1. Zomaar wat ronkende oneliners die de opluchting over het aflopen van de komkommertijd lijken te ademen. Want het nieuwe televisieseizoen is begonnen en daarmee ook de traditionele talkshowoorlog. Overigens kun je kanttekeningen zetten bij de term talkshowoorlog. Want die lijkt vooral bedacht door mediajournalisten die over elkaar heen buitelen om de gunsten van de televisiekijkers veelal oppervlakkig te ontleden.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Kiloknaller hamburger met pittige saus

De leegheid van menig analyse wordt angstvallig opgeleukt door sensationele formuleringen. Ze zijn als een smakeloze kiloknaller hamburger die door een flinke scheut pittige saus van een smaakboost wordt voorzien. Misschien zou het op televisie wat meer over gewichtige kwesties moeten gaan. Belangrijke levensvragen die ons bestaan raken. En dan graag goed uitgediept en geanalyseerd, niet in een momentopname aangestipt met het zoveelste filmpje uit de oude doos.

Sowieso is het discutabel of je na anderhalve week al harde conclusies kan trekken. De omroepbazen zullen niet vrolijk zijn over de huidige kijkcijfers, maar de fraaie nazomer houdt nu eenmaal geen rekening met Gooische uitzendschema’s. Wel duidelijk is dat het handjevol kijkers dat terras en balkon opoffert in de hoop te kijken naar een goed gesprek ontiegelijk teleurgesteld moeten zijn.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Khalid & Sophie onder slecht gesternte

Khalid & Sophie beginnen hun show onder slecht gesternte, want het saneren van voorganger De Vooravond – en in het kielzog daarvan de presentatoren Renze Klamer en Fidan Ekiz – deed de wenkbrauwen al fronsen. En dat Khalid Kasem de nieuwe Matthijs van Nieuwkerk zou zijn, lijkt een gevalletje Hilversumse propaganda. Het indrukwekkende decor is tot nu toe het meest urgente van deze show.

Niet dat HLF8 met Johnny de Mol op SBS6 partij is, want bij dit gedrocht is het of je naar een livestream van een zouteloos familiefeestje bij de buren zit te kijken. Dan is Op1 toch nog van iets meer importantie, ook al functioneert daar eigenlijk niets en missen we Jeroen Pauw. Te veel presentatoren, te veel onderwerpen, te veel gasten, te veel beeldwisselingen, te veel close-ups, te veel kekke fragmentjes. Er is simpelweg te weinig tijd is voor zoveel gespreksstof in een uurtje. Doktersrecept: stop onmiddellijk met die van Barend & Van Dorp afgekeken keuzes uit het nieuws. Zet per aflevering nog maar één presentator in en schrap een stuk of twee onderwerpen.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Eva Jinek met de beste kaarten

Eva Jinek lijkt qua kwaliteit op dit moment de beste kaarten te hebben, al heeft zij de pech dat er ook (te) lichte onderwerpen aan bod moeten komen. Als types als rapper Donny en René Froger hun nieuwste kraker komen toelichten, staat menig kijker al zijn gebit te flossen.

De term talkshow associeer ik tegenwoordig al snel met lege kletspraat en door elkaar heen kleppende gasten van het C-garnituur. Praatprogramma klinkt dan al wat deftiger en roept bij mij herinneringen op aan hoogtijdagen met Sonja Barend die destijds niet altijd serieus werd genomen, maar tegenwoordig in ere is hersteld. Dat een huidige talkshowpresentator in aanmerking komt voor de naar haar genoemde award lijkt hoogst onwaarschijnlijk. Desondanks staan Humberto Tan en Margriet van der linden op de longlist, maar wel in gezelschap van enkele collega's met langere interviews.

Het begint met een bevlogen presentator

De beste interviews ontstaan eigenlijk altijd op dezelfde manier. Het begint natuurlijk met een bevlogen presentator/journalist, die weet te timen, een gesprek kan opbouwen, kritisch durft door te vragen, maar op het juiste moment ook weer de teugels kan laten vieren. En, ook heel belangrijk, iemand die niet bang is om ook iets van zichzelf te laten zien, die zich grondig voorbereidt en respect heeft voor de gesprekspartner. De ideale setting: een sobere studio. De ideale formule: een een-op-eengesprek. En dan maar hopen op zoiets als chemie, een uiterst onvoorspelbare factor.

Conclusie: ik verlang terug naar La Barend, maar ook naar Ischa Meijer, Theo van Gogh en de soms als pinnig ervaren Remi van der Elzen. En niet te vergeten Wim Brands, die van die bevlogen literaire interviews wist af te leveren (sorry Brommer op zee). Helaas lijkt alleen een terugkeer van Jeroen Pauw een optie, hoewel hij zelf andere prioriteiten schijnt te hebben. Zoals het coachen van Johnny de Mol.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Terug naar het gesprek. HET GESPREK!

Het is al vaker gezegd. Hét gesprek moet terug op de Nederlandse televisie. HET GESPREK! Diepgaand, diepgravend, tot denken of zelfs filosoferen aanzettend. Kijkers het gevoel geven dat ze hun tijd aan iets van wezenlijk belang hebben gegeven.

Laat ik tot besluit een lans breken voor De Nachtzoen. Een ultrakort gesprekje van slechts enkele minuten, al jaren de dagsluiter op NPO2. Menigmaal heb ik een aanzet tot een interessant gesprek gezien, met lang niet altijd een bekende Nederlander, maar het format staat een mooi vervolg na een veelbelovend begin niet toe. Dit miniatuur heeft de potentie uit te groeien. Dat De Nachtzoen in de uitzendschema’s niet zo prominent naar voren komt, is hoopgevend. Soms blijkt de marge een comfortabele positie. Een netmanager met lef gunt het de EO dit programma uit te bouwen. Wie maalt er om als de herhalingscarrousel van een paar flauwe talkshows een uurtje later begint?
Tip voor liefhebbers van het langere luisterinterview: klik hier voor het VPRO Marathoninterview.