Al in de zomer kun je in supermarkten de eerste kruidnoten ontdekken. Oscar de Lange is opper kruidnotenbaas. Zijn bedrijf Van Delft is namelijk marktleider in kruidnootjes. En hij vertelde iets opmerkelijks.

Het hele jaar door

Van Delft maakt niet alleen kruidnootjes als Sinterklaas in het land is. Je kunt ze het hele jaar door kopen in een van hun vijftien winkels, maar de piek in de verkoop ligt toch wel aan het einde van het jaar. Van Delft maakt pepernoten en kruidnoten in maar liefst vijftig verschillende smaken. Aan nu.nl vertelde directeur Oscar de Lange dat Nederlanders best bereid zijn geld uit te geven voor de lekkernij. Naar verwachting zal de omzet van de totale kruidnotenbusiness dit jaar ongeveer 36 miljoen euro zijn, een miljoen euro meer dan vorig jaar. Dat betekent overigens niet dat we meer kruidnoten hebben gegeten, maar van een bepaalde soort die twee keer zo duur is.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Meer chocoladekruidnootjes dan de 'gewone'

De Van Delft-baas legde uit dat er steeds meer chocoladekruidnoten worden verkocht. Die zijn twee keer zo duur dan de gewone. Voor het eerst dit jaar zijn er meer chocoladekruidnoten verkocht dan de gewone naturel. Dat is een opmerkelijke ontwikkeling.

Het is niet de eerste keer dat in ons eetpatroon een variant het wint van het origineel. Toen ik gisteren bij Albert Heijn liep, ontdekte ik twee mudvolle kasten van Van Delft. Behalve de chocoladekruidnoten zag ik planken vol andere smaken zoals kruidnoten met karamelsmaak, disco dip, stracciatella, cheescake en nog veel meer.
Voor de 'ouderwetse' kruidnoot, al dan niet met roomboter gebakken, moest ik bijna languit op de grond gaan liggen want die stonden op de onderste plank. Misschien wegens gebrek aan belangstelling.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Meesterbanketbakker Cees Holtkamp (l) maakt voor Ersin Kiris van de Keuringsdienst van Waarde de originele banketbakkersroom en laat hem proeven hoe dat smaakt. @ Keuringsdienst van Waarde / KRO-NCRV

Hoe was het ook alweer?

Als nou die chocoladekruidnoot het nieuwe normaal gaat worden, weet over een aantal jaren niemand meer hoe de kruidnoot ooit was. Dat is overigens niet alleen het mogelijke lot van kruidnootjes. Er zijn ontelbaar veel dingen die we lekker opeten, maar van een andere smaakoorsprong zijn. Het is een van de redenen waarom ik vaak geniet van het tv-programma Keuringsdienst van Waarde. Daar werd onlangs banketbakkersroom nader bekeken. Patissier Rudolf van Veen en meesterbanketbakker Cees Holtkamp maakten originele banketbakkersroom door pudding te koken van onder meer volle melk en een vanillestokje. Ook werden kant-en-klaarpoeders uit de supermarkt bekeken. Je weet wel, zo'n zakje waar alleen maar water bij hoeft. De poeders hadden niet veel meer met de natuurlijke vanillesmaak te maken en zag bovendien zo geel als een markeerstift. Kennelijk wil de gebruiker dat want vanille wordt geassocieerd met geel en dus kan het niet knallend genoeg zijn.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Bijzondere winnaar banketbakkersroom

Een smaakpanel kreeg puddingbroodjes geserveerd met room van verschillende merken, inclusief de vers gemaakte door Rudolf van Veen. En wat blijkt? De knalgele flats uit een zakje stond met stip bovenaan, tot verbijstering van beide bakgrootmeesters. De smaak van veel mensen is gewend geraakt aan de tompoezen van de Hema of de andere bordkartonnen varianten uit de supermarkt. Ze denken dat het zo hoort. De bleekgele vulling van echte banketbakkersroom wordt vaak al op voorhand terzijde geschoven. Zou in de toekomst iemand nog weten hoe echte banketbakkersroom smaakt?

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Pizza met ananas. Huh?

En zo kan ik nog wel even doorgaan: had iemand bijvoorbeeld ooit kunnen denken dat er pizza's zouden inburgeren waar ananas op zit? Waarom zit er knoflook in mijn plakje achterham? Waarom noemen we kaas met grote gaten Emmentaler, terwijl die kaas toch echt een specifieke smaak heeft.

Niet meer naar de oertijd

Begrijp me goed, ik wil niet terug naar de oertijd met bessen op een tinnen bord en hangop in het schuurtje. Sommige dingen uit een pakje en zakje zijn zelfs lekkerder dan wanneer je dat zelf probeert te maken, maar van een aantal smaken zou ik het zonde vinden als straks niemand meer weet hoe de oorsprong proefde.

Bekijk hier het filmpje van de Keuringsdienst van Waarde over banketbakkersroom.